Kiểm định và giả định trong thống kê
Kiểm định giả thuyết (hay Hypothesis Testing) là một phương pháp quan trọng trong thống kê, dùng để kiểm tra tính đúng đắn của một giả thuyết về một đặc trưng nào đó của quần thể (population). Nó giúp chúng ta quyết định xem có đủ bằng chứng để bác bỏ một giả thuyết hay không, dựa trên dữ liệu mẫu thu thập được.
Trong kiểm định giả thuyết, hai giả thuyết đối lập cần được xác định:
1.Giả thuyết không (H₀ - Null Hypothesis): Là giả thuyết mà chúng ta giả định đúng ban đầu. Giả thuyết này thường phản ánh một trạng thái không có sự thay đổi hoặc sự khác biệt
2.Giả thuyết thay thế (H₁ - Alternative Hypothesis): Là giả thuyết đối lập với giả thuyết không. Nếu chúng ta có đủ bằng chứng, chúng ta sẽ bác bỏ giả thuyết không và chấp nhận giả thuyết thay thế.
Các bước thực hiện kiểm định giả thuyết
1.Xác định giả thuyết:
H₀: Giả thuyết không (thường là không có sự thay đổi, không có sự khác biệt hoặc không có mối quan hệ).
H₁: Giả thuyết thay thế (thường là có sự thay đổi, có sự khác biệt hoặc có mối quan hệ).
2.Chọn mức ý nghĩa (α):
Mức ý nghĩa α thường được đặt là 0.05 (5%), tức là chúng ta chấp nhận có 5% khả năng sai khi bác bỏ giả thuyết không (H₀) khi thực tế nó là đúng.
3.Lựa chọn phương pháp kiểm định:
Kiểm định t (t-test): Đây là phương pháp được áp dụng khi bạn muốn kiểm tra sự khác biệt giữa một giá trị trung bình mẫu và một giá trị trung bình giả thuyết.
Kiểm định chi-square (Chi-square test): Dùng để kiểm tra sự phù hợp của phân phối thực nghiệm với phân phối lý thuyết hoặc kiểm tra sự độc lập giữa các biến.
Kiểm định ANOVA: Dùng để kiểm tra sự khác biệt giữa ba nhóm mẫu hoặc nhiều nhóm mẫu.
4.Tính toán giá trị thống kê kiểm định (test statistic):
Tính toán giá trị t, z, chi-square hoặc các giá trị thống kê khác tùy theo loại kiểm định.
5.Tính p-value:
P-value là xác suất để thu được kết quả tương tự như trong mẫu dữ liệu (hoặc kết quả cực đoan hơn) nếu giả thuyết không (H₀) là đúng.
Nếu p-value nhỏ hơn mức ý nghĩa α, bác bỏ giả thuyết không (H₀).
6.Quyết định:
So sánh p-value với mức ý nghĩa α:
Nếu p-value ≤ α, bác bỏ H₀.
Nếu p-value > α, không bác bỏ H₀.
0 Nhận xét