Sáu sigma (Six Sigma, hay còn gọi là 6σ) ban đầu là một mục tiêu được áp dụng trong các nhà máy sản xuất nhằm cải thiện tỷ lệ sản phẩm đạt chuẩn. Nó bắt nguồn từ lý thuyết kiểm soát quá trình bằng thống kê (Statistical Process Control - SPC), nhưng đến nay đã trở thành một chỉ số đánh giá mức độ hài lòng của khách hàng trong hầu hết các ngành nghề.
✅ Nói một cách đơn giản:
Nếu một quy trình đạt chuẩn 6σ, thì trong một triệu sản phẩm được sản xuất ra, số lượng sản phẩm lỗi không được vượt quá 4 cái (chính xác là 3.4 sản phẩm).
Chuyển sang ngôn ngữ dịch vụ: trong một triệu lượt khách hàng, không được có quá 4 người không hài lòng với dịch vụ.
Nói cách khác, theo đuổi Six Sigma chính là theo đuổi "không có lỗi", vì tỷ lệ lỗi 3.4 trên một triệu gần như là bằng 0 đối với hầu hết các loại sản phẩm.
✅ Lợi ích của việc áp dụng Six Sigma là gì?
Trong sản xuất, Six Sigma giúp giảm tỷ lệ sản phẩm lỗi. Bởi vì nếu có sản phẩm lỗi, sẽ cần chi phí và nhân lực để sửa chữa, gây lãng phí thời gian và tiền bạc, và thậm chí còn có thể gây ra tổn thất hoặc mất khách hàng nếu giao nhầm sản phẩm lỗi cho khách.
Trong ngành dịch vụ, Six Sigma giúp giảm tỷ lệ khách hàng không hài lòng, từ đó tăng tỷ lệ khách quay lại sử dụng dịch vụ hoặc mua hàng.
✅ Vậy làm thế nào để thực hiện Six Sigma?
1.Xác định một mục tiêu có thể đo lường bằng dữ liệu
2.Thiết lập giới hạn trên (USL) và giới hạn dưới (LSL) cho mục tiêu đó
3.Động não, tìm giải pháp, cải thiện quy trình, kiểm tra kết quả
4.Xây dựng quy trình tiêu chuẩn hóa hiệu quả và lặp lại quy trình cho đến khi đạt được mục tiêu
Ví dụ 1 áp dụng Six Sigma trong tiệm bán cơm hộp:
Giả sử bạn đang điều hành một cửa hàng cơm hộp, và khách hàng chủ yếu là nhân viên văn phòng gần đó, thường đặt cơm trưa. Vì thời gian nghỉ trưa thường bắt đầu lúc 12:00 trưa, nên khách mong muốn cơm giao đúng giờ:
→ Không quá sớm để còn nóng, và không quá trễ để không bị đói.
Bạn và khách hàng thống nhất rằng thời gian giao hàng lý tưởng là từ 11:45 đến 12:15.
Nếu giao quá sớm hoặc quá muộn, bạn phải giảm giá 30%.
Đồng thời, để khuyến khích nhân viên đạt mục tiêu, bạn thưởng 10% giá trị suất cơm nếu giao đúng giờ.
Vậy mục tiêu ở đây là: “thời gian giao cơm”, với giới hạn trên dưới là 11:45 và 12:15.
Bạn phải ghi lại thời gian giao hàng mỗi lần, và tính độ lệch chuẩn (σ) để đánh giá hiệu quả.
Thực tế, khách hàng muốn cơm tới lúc 12:00, nên nếu khoảng 11:45–12:15 quá dễ đạt, bạn có thể siết chuẩn hơn, ví dụ 11:50–12:10 để tăng độ hài lòng khách hàng.
Bảng tương quan giữa số lượng Sigma (σ) và tỷ lệ lỗi (PPM)
Khi quy trình ổn định, dữ liệu đo được thường tuân theo phân phối chuẩn (normal distribution).
Dựa vào giới hạn trên (USL) và giới hạn dưới (LSL), có thể tính ra:
Phạm vi giới hạn (T = USL - LSL)
Trung bình quá trình (x̄)
Độ lệch chuẩn (σ)
Thông thường người ta giả định trung tâm quá trình lệch khỏi trung tâm giới hạn M một khoảng 1.5σ, vì thực tế rất khó đạt “chính giữa lý tưởng”.
→ Nếu M = x̄ thì là lý tưởng, nhưng không thường xảy ra.
�� Bảng quy đổi giữa số Sigma và tỷ lệ lỗi (PPM)
Số σ nằm trong T/2 | Khi M − x̄ = 0 (không lệch) | Khi M − x̄ = 1.5σ (có lệch) |
1σ | 317,400 PPM | 697,700 PPM |
2σ | 45,400 | 308,733 |
3σ | 2,700 | 33,803 |
4σ | 63 | 6,210 |
5σ | 0.57 | 233 |
6σ | 0.002 | 3.4 |
✅ Như vậy, khi người ta nói “Six Sigma có tỷ lệ lỗi là 3.4 PPM”, nghĩa là giả định quá trình bị lệch khỏi tâm chuẩn 1.5σ, và tỷ lệ lỗi được tính dựa trên giả định đó.
Còn tại sao lệch 1.5σ? → Đây là kinh nghiệm thực tế, hoặc bạn có thể tự thống kê để kiểm chứng.
){kind=link}
0 Nhận xét