Dây chuyền sản xuất hình chữ U
Khi nhắc đến dây chuyền sản xuất hình chữ U, những người làm trong ngành sản xuất không còn xa lạ. Dây chuyền này còn được gọi là dây chuyền kiểu Cell, với hình dạng giống chữ cái “U”, do đó có tên là dây chuyền sản xuất hình chữ U.
Một bố cục dây chuyền sản xuất hợp lý sẽ tạo nền tảng vững chắc cho hoạt động hiệu quả. Do đó, thiết kế bố cục dây chuyền tốt là điều vô cùng quan trọng. Hiện nay, bố trí hình chữ U được công nhận là phương pháp bố trí dây chuyền sản xuất có hiệu suất cao nhất. Bố trí này giúp quy trình tiêu chuẩn diễn ra thuận lợi, công tác quản lý trở nên minh bạch, và hiện trường sản xuất được tổ chức ngăn nắp.
1. Định nghĩa dây chuyền U
Dây chuyền U là cách sắp xếp dây chuyền sản xuất theo một hướng nhất định, tuân theo trình tự gia công, sao cho điểm đầu vào và đầu ra càng gần nhau càng tốt, nhằm đáp ứng nguyên tắc “I – O”. Hình dáng giống như chữ cái “U”, từ đó có tên gọi như vậy.
Dây chuyền U là sản phẩm của mô hình sản xuất tinh gọn (Lean Production) trong những năm gần đây. Trong sản xuất tinh gọn, dây chuyền U có ưu điểm hơn dây chuyền thẳng là: đầu và cuối giám sát lẫn nhau, dòng chảy một sản phẩm; nếu một công đoạn bị tạm dừng, đầu cuối không có sản phẩm hoàn chỉnh, thì phần đầu sẽ ngay lập tức ngừng cấp bán thành phẩm mới, từ đó giảm tồn kho trên dây chuyền và tăng tốc độ luân chuyển vốn.
Ngoài ra, khi một công đoạn có nhịp độ sản xuất chậm hơn cả dây chuyền (ví dụ do công nhân mới), các công đoạn khác có thể hỗ trợ kịp thời, nhưng điều này yêu cầu người lao động phải được đào tạo đa kỹ năng và linh hoạt.
2. Phạm vi áp dụng của dây chuyền U
Dây chuyền U phù hợp với sản phẩm có nhiều loại, sản lượng ít, quy trình sản xuất rõ ràng và kỹ thuật tương đối đơn giản. Kích thước sản phẩm không quan trọng — dây chuyền U có thể vận hành theo dạng người di chuyển sản phẩm đứng yên, hoặc ngược lại.
3. Ưu điểm của dây chuyền U
Ưu điểm lớn nhất của dây chuyền U là công nhân có thể xử lý nhiều công đoạn, không chỉ những công đoạn liền kề mà cả những công đoạn “ở phía đối diện”. Do đó, dây chuyền này rất phù hợp với dây chuyền nhiều máy. Một ưu điểm khác là một công nhân có thể cùng lúc quản lý cả đầu vào và đầu ra của dây chuyền, giúp kiểm soát tốt hơn.
Khi có sự cố tại một công đoạn và không còn sản phẩm hoàn chỉnh ở cuối dây chuyền, công nhân sẽ ngay lập tức ngừng cấp đầu vào và xử lý sự cố. Điều này giúp giảm tồn kho tại điểm sản xuất, và các lỗi sẽ được khắc phục nhanh hơn các loại dây chuyền khác.
Các lợi ích cụ thể:
1.Giảm diện tích làm việc, giảm vận chuyển, cải thiện tuyến đường logistics.
2.Tỷ lệ cân bằng sản xuất cao.
3.Thời gian chuyển đổi sản phẩm ngắn, dễ điều chỉnh số lượng công nhân theo sản lượng.
4.Kế hoạch sản xuất đơn giản, dễ phân bổ theo thời gian chuẩn.
5.Giảm tồn kho bán thành phẩm, rút ngắn thời gian sản xuất (LT).
6.Tăng cường liên kết giữa công nhân, dễ quản lý.
4. Nhược điểm của dây chuyền U
Dây chuyền U thường được áp dụng trong sản xuất thủ công, nhưng không lý tưởng cho dây chuyền tự động hóa hoàn toàn. Chỉ khi nhiều công nhân cùng làm trong dây chuyền thì mới phát huy hết hiệu quả. Tất cả công nhân làm việc trong hình chữ “U”, trong khi nguyên vật liệu được cấp từ bên ngoài.
Việc cấp vật liệu cần thiết bị phụ trợ như máng nghiêng (cấp liệu từ trên) hoặc băng chuyền con lăn (cấp liệu từ dưới). Khi đó, cần có người phụ trách cấp liệu từ bên ngoài vào dây chuyền. Nói chung, cấp liệu cho dây chuyền U phức tạp hơn dây chuyền I, nhưng lợi ích mang lại rất xứng đáng.
Các hạn chế cụ thể:
1.Không phù hợp cho sản xuất hàng loạt.
2.Yêu cầu công nhân có kỹ năng cao, cần đào tạo đa năng.
3.Chi phí đầu tư thiết bị và dụng cụ cao.
4.Cần hệ thống cấp và phân phối nguyên vật liệu tốt (và nhân sự phù hợp).
5.Yêu cầu cao về thiết kế bố trí và điểm công nghệ.
5. Đặc điểm bố trí dây chuyền U
1.Làm việc đứng hoặc ngồi
2.Giảm thiểu việc di chuyển của người thao tác
3.Dòng chảy một sản phẩm ( dòng chảy đơn chiếc ).
4.Công nhân đa năng nhiều kĩ năng
5.Một người đảm nhiệm cả nhập và xuất vật liệu.
6.Phân công lượng công việc công bằng
7.Tạm dừng dây chuyền khi phát hiện lỗi.
6. Nguyên tắc lựa chọn thiết bị cho dây chuyền U
Nguyên tắc 1: Không gắn cố định thiết bị vào nền.
Vì cải tiến là vô hạn, dây chuyền có thể phải điều chỉnh nhiều lần. Thiết bị nếu được cố định bằng bu lông chân, có hệ thống ngầm sẽ khó di dời. Nên chọn loại thiết bị có thể di chuyển linh hoạt.
Nguyên tắc 2: Không phụ thuộc lẫn nhau.
Nếu nhiều thiết bị cùng phụ thuộc vào một trạm trung tâm (ví dụ cùng dùng một trạm thủy lực), sẽ buộc phải đặt gần nhau, ảnh hưởng đến bố trí tối ưu.
Nguyên tắc 3: Không đặt thiết bị một cách cô lập
Thiết bị đặt riêng lẻ sẽ làm tăng khoảng cách vận chuyển, tạo hàng tồn giữa các công đoạn, ảnh hưởng đến sản xuất đúng thời điểm (JIT).Chính vì vậy phải nối các thiết bị trên chung một dây chuyền, trừ khi thiết bị có công năng đặc biệt có thể để vào vị trí theo hình chữ U.
Tóm lại
Bố trí dây chuyền sản xuất chỉ là phương tiện để đạt được mục tiêu. Chỉ cần đạt được mục tiêu kinh doanh, thì đó là bố trí phù hợp nhất.
Vì công nhân có thể điều khiển nhiều máy mà không cần di chuyển nhiều, dây chuyền U rất phù hợp để điều chỉnh sản lượng bằng cách tăng hoặc giảm công nhân, thiết bị và máy móc. Khi nhu cầu cao, bố trí mỗi công đoạn một công nhân để tăng sản lượng. Khi nhu cầu thấp, có thể giảm dần nhân công, thậm chí chỉ cần một người xử lý toàn bộ quy trình.
Tuy nhiên, cần tính đến thời gian chu kỳ của từng thiết bị và trình độ đa kỹ năng của công nhân.
0 Nhận xét