Sản phẩm không đạt

Sản phẩm không đạt là những sản phẩm sau khi kiểm tra và thử nghiệm bị xác định là có các đặc tính chất lượng không đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật, tiêu chuẩn bản vẽ hoặc quy định kỹ thuật, và không đạt tiêu chuẩn tiếp nhận.

Sản phẩm không phù hợp bao gồm ba loại chính:

1.Phế phẩm

2.Hàng sửa chữa

3.Hàng vượt sai số cho phép (còn gọi là hàng loại hai)

Điểm mấu chốt là tiêu chuẩn chất lượng.
Không có tiêu chuẩn chất lượng thì không thể đánh giá sản phẩm đạt hay không đạt.

Tất cả sản phẩm không đạt đều không được phép xuất xưởng , Đây là yêu cầu cơ bản của một doanh nghiệp.
Sản phẩm nghi ngờ cũng được coi là sản phẩm không phù hợp.
Những sản phẩm được kiểm tra bằng dụng cụ đo lường, thiết bị thử nghiệm đã hết hiệu lực cũng phải được xem là không phù hợp.

Các phương pháp xử lý sản phẩm không phù hợp thường bao gồm:

1.Chấp nhận có điều kiện (chấp nhận tạm thời)

2.Có thể khắc phục ở công đoạn sau (VD: sau gia công thô có gia công tinh)

3.Có thể chọn ghép phù hợp (VD: lỗ nhỏ thì chọn trục nhỏ hơn)

4.Kiểm tra toàn bộ (100%)

5.Kiểm tra và phân loại toàn bộ, những sản phẩm đạt sẽ sử dụng, không đạt thì xử lý riêng

6.Làm lại (tái gia công)

7.Tiến hành làm lại để sản phẩm đạt yêu cầu kỹ thuật

8.Sửa chữa (rework)

Lưu ý: sản phẩm sau sửa chữa có thể đạt hoặc không đạt

Mục đích của sửa chữa là đảm bảo đáp ứng nhu cầu sử dụng dự kiến, không nhất thiết phải đạt mọi tiêu chuẩn kỹ thuật ban đầu

9.Loại bỏ / Từ chối (phế phẩm)

Đối với lỗi nghiêm trọng hoặc lỗi chính không thể tái chế, sửa chữa hoặc chấp nhận có điều kiện thì phải loại bỏ hoặc từ chối nhận

Quyền hạn xử lý sản phẩm không phù hợp phải được quy định rõ trong Quy trình kiểm soát sản phẩm không phù hợp hoặc tài liệu liên quan.

Quy trình kiểm soát sản phẩm không phù hợp:

Là quy trình nhằm nhận diện và kiểm soát sản phẩm không đáp ứng yêu cầu chất lượng. Quy trình này quy định các biện pháp kiểm soát, trách nhiệm và quyền hạn xử lý sản phẩm không phù hợp, nhằm ngăn ngừa việc sử dụng hoặc giao nhận sai mục đích.

Một trong những nhiệm vụ cơ bản của bộ phận kiểm tra chất lượng là xây dựng và thực hiện quy trình này, nhằm:

Không tiếp nhận hoặc đưa vào sản xuất nguyên liệu, linh kiện, sản phẩm gia công bị lỗi

Không chuyển công đoạn đối với bán thành phẩm bị lỗi

Không lắp ráp linh kiện không đạt yêu cầu

Không giao sản phẩm lỗi ra thị trường

Theo tiêu chuẩn GB/T19000-2008, có 3 cách xử lý sản phẩm không phù hợp:

Gồm các biện pháp:

1. Khắc phục (Corrective Action)
Là “các biện pháp được thực hiện nhằm loại bỏ sự không phù hợp đã được phát hiện”. 

Bao gồm:
1.Làm lại (Rework) – “Biện pháp được áp dụng để làm cho sản phẩm không phù hợp đạt yêu cầu quy định.”
2.Sửa chữa (Repair) – “Biện pháp được áp dụng để làm cho sản phẩm không phù hợp đáp ứng được mục đích sử dụng dự kiến.”
3.Hạ cấp (Downgrade) – “Thay đổi cấp bậc của sản phẩm không phù hợp để đáp ứng những yêu cầu khác so với yêu cầu ban đầu.”

2. Loại bỏ / Phế phẩm (Scrap)
Là “biện pháp được thực hiện để loại bỏ khả năng sử dụng sản phẩm không phù hợp theo mục đích ban đầu.”
Sản phẩm không phù hợp được xác nhận là không thể làm lại hoặc không thể chấp nhận có điều kiện, hoặc chi phí làm lại quá cao, không kinh tế, thì được xử lý như phế phẩm.

3. Chấp nhận có điều kiện (Concession)

Là “việc cho phép sử dụng hoặc phóng thích sản phẩm không đáp ứng yêu cầu quy định.”

Chấp nhận có điều kiện nghĩa là:

Sản phẩm tuy không phù hợp, nhưng các hạng mục hoặc chỉ tiêu sai lệch không ảnh hưởng đáng kể đến:

Ngoại quan

Hiệu suất

Tuổi thọ

An toàn

Độ tin cậy

Tính thay thế

Khả năng sử dụng bình thường

Nếu lỗi không gây khiếu nại, bồi thường từ phía khách hàng, thì có thể được cho phép sử dụng dưới hình thức chấp nhận bằng văn bản.